Наследување на крвните групи и Rh факторот

            Крвните групи се наследуваат според Менделеевите закони за наследување.  Во текот на животот крвната група останува непроменета, ниту може да се промени со дејствување на било кој фактор.

            Крвните групи се наследуваат од двата родитела. Денес се познати вкупно 29 човечки системи од крвни групи кои се признаени од МЗКТ (Меѓународно здружение за крвна трансфузија).

Аглутиногенот А и Б се наследуваат доминантно, додека отсуство на аглутиногенот во крвната група О и аглутинитите α и β се наследуваат рецесивно.

Покрај антигените од АБО системот денес се познати голем број антигени  (M, N, S, P) кои (слично на Rh факторот) можат да бидат причина за редица имунолошки реакции меѓу мајката и плодот и создавањето на хемолитичкото заболување на новородените. Имунолошките компликации можат да се јават при повторна трансфузија на несоодветна (инкомпатибилна) крв. Кај О група, алелните гени синтетизираат нефункционален ензим, па не се создава антиген.

            Многу бремени жени носат фетус кој има различна крвна група од нивната, така што мајката може да формира антитела против феталните еритроцити. Понекогаш овие мајчини антитела се IgG, мал имуноглобулински протеин кој може да ја премине плацентата и да предизвика хемолиза (растворање, разорување) на феталните еритроцити, што води до хемолитичко заболување на новороденчето.

            Rh факторот се наследува доминантно. Во случај мајката да е Rh-, а таткото Rh+, плодот доминантно го наследува Rh антигенот.   Меѓутоа, доколку жена која е Rh негативна и маж кој е Rh позитивен добијат бебе, постои опасност тоа бебе да има здравствени проблеми. Бебето кое расте во Rh негативната мајка може да има Rh позитивна крв наследена од таткото. Инкомпатибилноста во Rh обично не претставува проблем доколку мајката е за прв пат бремена, бидејќи, освен ако постои некое нарушување, крвта на фетусот во нормални услови не влегува во мајчиниот циркулаторен систем во текот на бременоста.

            Но, за време на породувањето, крвта на мајката и бебето можат да се измешаат. Доколку ова се случи, телото на мајката го препознава Rh протеинот како туѓа супстанца и може да започне да произведува антитела против Rh протеините вметнати во нејзината крв.

            Други патишта на кои бремената жена може да биде изложена на Rh протеинот и кои можат да предизвикаат производство на антитела се крвните трансфузии со Rh позитивна крв, недоносеност и ектопична бременост.

            Rh антителата се безопасни сè до втората или натамошна бременост на жената. Доколку таа некогаш носи друго Rh позитивно дете, нејзините Rh антитела ќе ги препознаат Rh протеините на површината на бебешките крвни клетки како туѓи и ќе преминат во крвотокот на бебето, напаѓајќи ги тие клетки. Ова може да доведе до појава на отоци и кршење на еритроцитите на бебето. Хематокритот притоа може многу да се намали, состојба позната како хемолитичка болест на новороденчето (Rh заболување или erythroblastosis fetalis).

            Заболувањето се манифестира со силна изразена анемија и жолтица на плодот кои обично доведуваат до фетален крај, до умирање на плодот и негово предвремено раѓање. Ако плодот се роди жив кај него се забележуваат тешки последици во централниот нервен систем.  За превенција на erythroblastosis fetalis  се внесуваат анти Rh имуноглобулини или Rh0-GAM, на мајката во текот на бременоста, или                                             за  кратко време  по породувањето. Ваквите готови антитела ги врзуваат антигените со што се спречува активноста на нејзиниот имунитетен систем да создава нови антитела (имуно супресија).